Θεοδώριχος

I

(Thierry). Όνομα βασιλιάδων των Φράγκων.

1. Θ. Α’ ή Παλαιός (486 – 534). Βασιλιάς της Ρενς (511-534). Ήταν νόθος γιος του Κλόβη (Χλοδοβίκου). Αγωνίστηκε στο πλευρό του πατέρα του, υποτάσσοντας το Αλμπιζουά, τη Poνέργκ και την Οβέρν. Ήταν γαμπρός του Σιγισμούνδου, βασιλιά των Βουργουνδών, και αρνήθηκε να βοηθήσει στον αγώνα εναντίον του. Υπέταξε τη Θουριγκία (530-532) και εξανάγκασε τους Σάξονες της Γερμανίας να πληρώνουν φόρο υποτέλειας. Επαύξησε σημαντικά το μερίδιο που πήρε από τον πατέρα του και δημιούργησε το ισχυρότερο κράτος της κληρονομιάς του Κλόβη.

2. Θ. Β’ (587 – 613). Βασιλιάς της Βουργουνδίας (595-613) και της Αυστρασίας (612-613). Ήταν ο δευτερότοκος γιος του Χιλδεβέρτου. Αρχικά, εγκαταστάθηκε στην Ορλεάνη, απ’ όπου βασίλευε με την κηδεμονία της γιαγιάς του και αργότερα πήγε στη Μετς με τον αδελφό του Θεοδέβερτο, με τη συμμαχία του οποίου αφαίρεσε πολλές επαρχίες από τον Κλοθάριο Β’. Το 604 έσωσε την Ορλεάνη από την πολιορκία και κατόρθωσε να καταλάβει το Παρίσι χωρίς να ανατρέψει τον Κλοθάριο Β’ (605). Μετά την αποτυχία του να καταλάβει την Αλσατία (610) αναγκάστηκε να παραχωρήσει στον αδελφό του πολλά εδάφη (Καμπανία, Τουλ, Θυργοβία). Το 612 στράφηκε εναντίον του Θεοδέβερτου, τον νίκησε, τον αιχμαλώτισε και έγινε ο ίδιος βασιλιάς της Αυστρασίας (612-613). Ενώ όμως προετοιμαζόταν για νέο πόλεμο εναντίον του Κλοθάριου, πέθανε και ο αντίπαλός του κληρονόμησε το κράτος του.

3. Θ. Γ’ (651 – 691). Βασιλιάς της Νευστρίας και της Βουργουνδίας (673 και 675-691). Ήταν γιος του Κλόβη Β’ και αδελφός του Κλοθάριου Γ’. Διαδέχτηκε τον αδελφό του στον θρόνο, αλλά πολύ σύντομα απομακρύνθηκε και κλείστηκε σε μοναστήρι, απ’ όπου επέστρεψε μετά τον θάνατο του Χιλδέριχου Β’ (675). Με τη βοήθεια των Αυστρασιανών, ο Εβροΐνος νίκησε τον Θ. Γ’, αλλά θέλησε ωστόσο να τον αποκαταστήσει στον θρόνο του. Οι Αυστρασιανοί όμως δεν τον δέχονταν και κάλεσαν τον Δαγοβέρτο Β’ (676). Έπειτα όμως από τη δολοφονία του Δαγοβέρτου, ο Θ. Γ’ αναγνωρίστηκε από τον αντίπαλό του Πεπίνο ντ’ Ερστάλ ως ο μόνος ηγεμόνας του κράτους των Φράγκων.

4. Θ. Δ’ ή της Σελ (713 – 737). Βασιλιάς της Νευστρίας (721-737). Ήταν γιος του Δαγοβέρτου Γ’. Ο Κάρολος Μαρτέλ τον κάλεσε στον θρόνο για να του παραδώσει τη βασιλική εξουσία. Ο Θ. Δ’ είναι ο τελευταίος χρονολογικά μεροβιγγιανός βασιλιάς.

II

(Theodorich). Όνομα βασιλιάδων των Βησιγότθων.

1. Θ. Α’ (; – 451). Βασιλιάς των Βησιγότθων (419-451). Ήταν εγγονός του Αλάριχου Α’. Στη διάρκεια της βασιλείας του πολέμησε πολλές φορές εναντίον του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους. Παρά τις πρώτες πολεμικές επιτυχίες εναντίον του Αέτιου, τελικά νικήθηκε από τον ρωμαϊκό στρατό και υποχρεώθηκε να συνθηκολογήσει και να παραχωρήσει στην αυτοκρατορία την Ακουιτανία και τη δυτική Γαλλία. Συμμάχησε αργότερα με τον Αέτιο και πολέμησε στο πλευρό του στη μάχη εναντίον του Αττίλα, κοντά στα Καταλαυνικά πεδία. Σε εκείνη τη σύγκρουση, ο Θ. Α’ βοήθησε σημαντικά στη συντριβή των Ούννων, αλλά ο ίδιος σκοτώθηκε.

2. Θ. Β’ (; – 466). Βασιλιάς των Βησιγότθων (453-466). Ήταν γιος του προηγούμενου και ανέβηκε στον θρόνο μετά τον θάνατο του πατέρα του. Διακρίθηκε για τη σύνεση και τις πολεμικές αρετές του. Νίκησε τους Σουήβους της Ισπανίας και, αφού προσάρτησε την ισπανική Γαλικία και εγκατέστησε στην Πορτογαλία βασιλιά υποτελή του, αύξησε το βασίλειό του τόσο που τα σύνορά του ξεκινούσαν από τον Λίγηρα ποταμό και τελείωναν στη δυτική άκρη της Πορτογαλίας. Μετά τον θάνατό του, το κράτος των Βησιγότθων άρχισε βαθμιαία να παρακμάζει.

III

(Theodorich, 454 – Ραβένα 526). Βασιλιάς των Οστρογότθων (471-526). Ήταν ο πιο αξιόλογος από τους αρχηγούς των βαρβάρων που άσκησαν εξουσία στην Ιταλία μετά την πτώση του δυτικού τμήματος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η ομηρία του, περίπου για οκτώ χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, όταν ήταν παιδί, του έδωσε την ευκαιρία να μορφωθεί και να γνωρίσει τη βυζαντινή αυλή. Το 470 ο Θ. επέστρεψε στη φυλή του και το 474 αναγορεύτηκε αρχηγός των Οστρογότθων. Ενώ βοήθησε τον Ζήνωνα να ανακτήσει τον θρόνο του, άρχισε αργότερα τις επιδρομές εναντίον του Βυζαντίου, τις οποίες σταμάτησε μόνο όταν ο Ζήνων τού ανέθεσε την κατάληψη της Ιταλίας, προκειμένου να την απαλλάξει από τον σφετεριστή Οδόακρο. Ο Θ. με τον τίτλο του υπάτου, που του είχε στο μεταξύ απονείμει ο Ζήνων, πήγε στην Ιταλία, όπου ανέλαβε τραχύ αγώνα και μόλις το 493 κατέλαβε τη Ραβένα και σκότωσε τον Οδόακρο. Στην εσωτερική πολιτική διατήρησε τους ρωμαϊκούς θεσμούς, είχε Ιταλούς συμβούλους, βοήθησε την ανάπτυξη των γραμμάτων και των τεχνών και έχτισε αξιόλογα οικοδομήματα σε πολλές πόλεις και κυρίως στη Ραβένα.

Η εξωτερική του πολιτική ήταν επιτυχημένη, καθώς σχεδόν χωρίς πολέμους κατόρθωσε να επεκτείνει την εξουσία του στους γειτονικούς βαρβαρικούς λαούς. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του στράφηκε με εμπάθεια εναντίον της Εκκλησίας της Ανατολής (ο ίδιος ήταν αρειανός), γιατί τον δυσαρεστούσε. Παράλληλα οι υποψίες που είχε για την προσέγγιση του πάπα με την Ανατολή, επί Ιουστίνου Α’, είχαν ως αποτέλεσμα τον διωγμό μεγάλων προσωπικοτήτων, όπως του Βοηθίου και του Συμμάχου.

Ανάγλυφο σε ορειχάλκινο μετάλλιο, που απεικονίζει τον Οστρογότθο βασιλιά Θεοδώριχο (Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο).

IV

(Theodorik ή Theodoricus,;–1381;).Βοημός ζωγράφος.Γιαπρώτηφοράαναφέρεταιτο1359.ΕγκαταστάθηκεστηνΠράγακαιεργάστηκεστηναυλήτουαυτοκράτορα ΚαρόλουΕ’,σταθερινάανάκτορατουοποίουείχαν συγκεντρωθεί τα σπουδαιότερα έργα του. Τα γνωστότερα αποτελούν μια ενότητα από 129 πίνακες με πορτρέτα αγίων, οι οποίοι καλύπτουν τρεις τοίχους του παρεκκλησιού του Τιμίου Σταυρού, στον πύργο του Καρλστάιν. Διακρίνονται για την αδρή απόδοση των χαρακτηριστικών τους και την πλαστικότητα των φωτοσκιάσεων. Άλλα έργα του βρίσκονται σε μουσείο της Πράγας κ.α.